Bijna iedereen heeft wel één of meerdere littekens op het lichaam. Sommigen hebben een verhaal, anderen zijn eigenlijk alleen maar vervelend. Elk litteken is anders en dit hangt af van veel verschillende factoren. In de praktijk zien wij veel verschillende littekens, na acne, na een trauma of een operatie. In dit artikel leggen we je uit hoe een litteken ontstaat en wat je eraan kunt doen.
Een beschadiging of wond hoeft niet altijd een litteken te worden, dit hangt af van de diepte van de beschadiging. Wanneer alleen de bovenste lagen van de epidermis (opperhuid) beschadigd zijn ontstaat er meestal geen litteken. Maar als de basaalcellenlaag (de diepste laag van de opperhuid die huidcellen deelt) beschadigd is geraakt, heelt deze plek met bindweefsel, wat zichtbaar is als een litteken. In eerste instantie is de plek rood. Dit komt door de verwijde bloedvaten die voedingsstoffen aanleveren zodat de huid zo mooi mogelijk hersteld. Het litteken kan anderhalf jaar over het herstel doen (de rijpingsfase), maar soms herstelt de huid anders dan we graag willen zien.
11.littekens (2)

In alle soorten en maten

Littekens zijn helaas niet allemaal glad en huidkleurig. Dit kan verschillende oorzaken hebben zoals de soort wond, de diepte, de locatie en het genezingsproces. Loop je een verwonding op door een ongeval en raakt de wond ontstoken, dan zal je huid bijvoorbeeld minder mooi genezen dan wanneer de dokter een ‘mooie’ snee maakt tijdens een operatie. Ophoping van pigment, te weinig of teveel doorbloeding en verklevingen in de huidlagen kunnen er voor zorgen dat een litteken je gaat storen en/of klachten geeft zoals jeuk, trekkerigheid of pijn.
Littekens hebben ook verschillende aanduidingen. Een hypertrofisch litteken is vaak rood en ligt verheven boven de huid. Een keloïd litteken is ook verdikt maar deze groeit buiten de grenzen van waar de wond gezeten heeft. Het atrofische litteken is een soort kuiltje. Er is niet voldoende bindweefsel gevormd om de wond tot aan het huidoppervlak te sluiten.

Acne en littekens

Acne littekens zijn heel typerend. Ondanks dat het er heel anders uit ziet dan een operatie litteken, zijn het wel degelijk kleine littekentjes. Dit zijn bijna altijd atrofische littekens, die er uit zien als glooiende kuiltjes (rolling scars), scherpe kuiltjes (box scars) of gaatjes (icepick scars). Voorkomen is natuurlijk altijd beter dan genezen maar bij acne is het ook belangrijk dat de acne bacterie bestreden wordt. De bacterie kan er namelijk voor zorgen dat de huid minder bindweefsel aanmaakt waardoor de huid minder goed wordt opgevuld met bindweefsel en er een structuur verschil ontstaat.
scar-types
Bron: Ringfeil Advanced Dermatology

Wat kun je eraan doen?

Er zijn veel verschillende technieken om littekens te behandelen, bijvoorbeeld met littekenmassage, medical taping, dermapen microneedling en siliconenverband. Welke techniek het best werkt hangt af van het soort litteken, de locatie en de klachten.
Heb jij een litteken die je storend vindt en wil je weten of hier wat aan gedaan kan worden? Neem contact met ons op voor een afspraak zodat we kunnen kijken naar de mogelijkheden.